Wojciech FANGOR (1922-2015) | M53, 1969

Przestrzeń, czy to publiczna czy wygenerowana za pomocą ułudy oka dzięki obrazom czy instalacjom to kluczowe zagadnienie w twórczości Wojciecha Fangora. Autor plakatów, mozaik, murali, dekoracji w przestrzeni publicznej zasłynął wspólnie z architektem Stanisławem Zamecznikiem realizacją „Studium przestrzeni” z 1958 roku – nazwaną później „iluzyjną przestrzenią pozytywną”. Podobne instalacje, w których wzajemne oddziaływanie przestrzeni i obrazów – wykreowany niemal environment – zostały zrealizowane jeszcze dwukrotnie w 1959 roku w Stedelijk Museum oraz przed gmachem warszawskiej Zachęty. Dlatego można sądzić, że działania artystyczne Wojciecha Fangora wykraczają poza ustanowione w 1964 roku pojęcie op-artu, będąc również szerszymi rozważaniami, znacznie wyprzedzającymi popularność tego kierunku. Niemniej jednak, twórczość Wojciecha Fangora, w swoim wizualnym zakresie, dobrze wpisywała się w dominujące tendencje. Artysta do 1966 roku przebywał poza granicami Polski, by ostatecznie osiąść w Stanach Zjednoczonych. W tym czasie, latach 50. i 60. XX wieku, ogromną popularnością cieszyła się sztuka op-artu, której prekursorem był Węgier – Victor Vasarely, zajmujący się tematem optyki w obrazie już od lat 30. XX wieku. W momencie zacieśniania relacji z zachodnim środowiskiem artystycznym, na rok przed zamieszkaniem w Ameryce, Wojciech Fangor wziął udział w znaczącej międzynarodowej ekspozycji „The Responsive Eye” w Museum of Modern Art (Nowy Jork). Wkrótce potem, bo już w 1970 roku, odbyła się jego monograficzna wystawa w jednej z najważniejszych instytucji kulturalnych – The Solomon R. Guggenheim Museum (Nowy Jork), podczas której został zaprezentowany obraz M53 oraz monumentalne dzieło: M43 obecnie znajdujące się w zbiorach Muzeum Sztuki Współczesnej w Radomiu (oddział Muzeum im. Jacka Malczewskiego). Od około połowy lat 70. XX wieku artysta zwrócił się ku malarstwu figuratywnemu, choć jak sam mówił, koło to też figura, pracując nad tak zwanymi obrazami telewizyjnymi, w których zainteresował się, tym co dzieje się w przestrzeni między dwojgiem ludzi.

Obraz jest wpisany do katalogu raisonné malarza pod numerem: P.723.